MΟΝΟΠΑΤΙ “ΜΟΥΤΤΗ ΤΗΣ ΣΑΛΑΜΙΟΥΣ”


Είναι η διαδρομή που διένυσαν οι Απόστολοι Παύλος, Βαρνάβας, Μάρκος αφού κήρυξαν στη Σαλαμιού και ξεκίνησαν την πορεία τους προς την Πάφο.

Το αρχικό μέρος του μονοπατιού έχει τώρα διαμορφωθεί σε αγροτικό δρόμο. Ξεκινά από την πλατεία της Γερόβρυσης (Ιερής Βρύσης), ανηφορίζει, περνά πολύ κοντά από τον “Κυπάρισσο” και συνεχίζει ανηφορικά μέχρι την περιοχή “Κονή”.

Στην “Κονή” είναι η κορυφογραμμή όπου, κοιτάζοντας προς τα κάτω έχεις τη θέα του Τροόδους, ενώ μπροστά σου απλώνεται η κοιλάδα του Ξερού Ποταμού. Μακριά διακρίνεται η περιοχή του αεροδρομίου Πάφου και η θάλασσα. Μικρά βαθουλώματα πάνω τους όχτους της Κονής αποτελούν τα σημεία όπου οι χωριανοί σκάβουν και μαζεύουν το “ασπρόιν”. Είναι άσπρη γη (χώμα), που χρησιμοποιούν για να ξαφρίσουν και να καθαρίσουν το μουστάρι της ππαλουζές.

Ο δρόμος συνεχίζει κατηφορικός ανάμεσα στα αμπέλια μέχρι το Βρυσί του Καραμάνου, που έχει κι αυτό τη δική του ιστορία. Πώς ήταν παλιά το βρυσί; Από  που πήρε το όνομά του;

Το βρυσί του Καραμάνου είναι σε μια μέση απόσταση από τα σιταροχώραφα της Βίκλας μέχρι το χωριό. Ανηφορίζοντας μετά την εργασία τους στα χωράφια οι άνθρωποι αναμένουν με πόθο να αντικρίσουν το βρυσί για να ξεδιψάσουν και να ξαναγεμίσουν τις στάμνες και τις κορύπες τους, να ανεφοδιαστούν για ν’ αντέξουν τη διαδρομή μέχρι τη Σαλαμιού – το ίδιο και τα διψασμένα ζώα τους.

Το μονοπάτι συνεχίζει ιδιαίτερα κατηφορικό για 100 μέτρα και φτάνει σε ασφαλτοστρωμένο δρόμο. Περπατώντας άλλα 200 μέτρα στην άσφαλτο και άλλα 200 μέτρα σε αγροτικό χωματόδρομο φτάνει κανείς στο ακριβές σημείο της έναρξης του μονοπατιού της Καντάρας.

Από το σημείο αυτό απολαμβάνει κανείς στα κοντινά βουνά προς τα δεξιά το νεοφυές πευκόδασος που γεννά η φύση στα ασβεστοχώματα. Στο βάθος δεξιά διακρίνονται τα βουνά του Κύκκου με το πευκόδασος. Απέναντι είναι το βουνί της Παναγιάς και ξεχωρίζουν τα χωριά Κοιλίνια, Γαλαταριά και Πενταλιά. Ευθεία μπροστά προς την κατεύθυνση του μονοπατιού φαίνεται το Λιοχώρι (Ελαιοχώρι) από τη μια μεριά του ποταμού και από την απέναντι πολλές ελιές. Στην κοίτη του ποταμού φαίνεται και ο “ρότσος των λαουθκιών”.

Φαίνεται καθαρά η κοίτη του ποταμού και ακολουθώντας τη ροή του νερού με το βλέμμα σου διακρίνεις το μοναστήρι του Σίντη (Παναγία του Σίντη). Πιο αριστερά φαίνεται το βουναλάκι που φέρει το όνομα “Βίκλα”. Βίκλα σημαίνει παρατηρητήριο και το βουναλάκι αυτό πήρε το ονομά του από το γεγονός ότι παλιά από εδώ παρατηρούσαν κάθε κίνηση κατά μήκος του ποταμού για να εξασφαλίζουν την ασφάλεια της “Σαλαμίνας” και της τράπεζας των θησαυρών που φυλάγονταν στο χωριό Βρέτσια.

Κατηφορίζοντας το μονοπάτι της Καντάρας βρίσκει κανείς την πρώτη σκιά σε ένα αιωνόβιο τρέμιθο που μοιάζει να προσπαθεί να περπατήσει κι αυτός με τα πολλά του πόδια, τις καλλιτεχνικές του ρίζες που φαίνονται πάνω από το έδαφος. Αρχίζουν να πυκνώνουν οι ελιές και το μονοπάτι φτάνει μέχρι την άκρη της κατηφορικής ράχης του βουνού, όπου και διασπάται σε μικρά μονοπατάκια.

Βρίσκεσαι ήδη μέσα στο Λιοχώρι. Στην απότομη πλαγιά του βουνού προς τα δεξιά θα βρεις τις Αποστολιτζιές ελιές. Εδώ ήταν που ξαπόστασαν και έφαγαν οι Απόστολοι και από τα κουκούτσια των ελιών τους φύτρωσαν αργότερα οι ελιές αυτές. Ξεχωρίζουν από τις άλλες ελιές και λόγω ηλικίας αλλά και από τα κλωνιά τους που υψώνονται ολόισια προς τα πάνω. Ο καρπός τους είναι επίσης διαφορετικός.

Η διαδρομή συνεχίζει με αρκετά άλλα ενδιαφέροντα: ρότσους, μύλους, αλώνια, κολύμπους, σπηλιά με νυκτερίδες, γεφύρι του Ρούδια. Όσοι κουράζονται εύκολα καλό είναι να τους περιμένει στο τέλος της διαδρομής ένα αυτοκίνητο για την επιστροφή. Οι πεζοπόροι που έχουν όμως αντοχές μπορούν να απολαύσουν και τη διαδρομή προς τα πίσω αποκτώντας έτσι την εμπειρία της κούρασης του ανήφορου και τη γλύκα του νερού στο βρυσί του Καραμάνου. Η άφιξη στη Σαλαμιού θα είναι τότε άθλος.

“Θα δεις το νόστο σίγουρα με τα δικά σου μμάθκια

από τη Βίκλα – Σαλαμιού να κουαλείς δεμάθκια”

Π.Π.